در مطلب پیشین ، تا حدودی راجع به الزامات قانونی تاسیس و ثبت شرکت های سهامی پرداختیم . در این نوشتار ، ثبت شرکت به ادامه ی این مبحث می پردازیم.
- توضیح
کارشناس اداره ثبت شرکت ها مدارک تقدیمی متقاضی را با کلیه ضمائم بررسی و در صورت کامل بودن ، اجازه انتشار اعلامیه مذکور را صادر می نماید .
ماده 11- اعلامیه پذیره نویسی باید توسط موسسین در جراید آگهی گردیده و نیز در بانکی که تعهد سهام نزد آن صورت می گیرد در معرض دید علاقه مندان قرار داده شود.
ماده 12- ظرف مهلتی که در اعلامیه پذیره نویسی معین شده است علاقه مندان به بانک مراجعه و ورقه تعهد سهام را امضاء و مبلغی را که نقداَ باید پرداخت شود تادیه و رسید دریافت خواهند کرد.
ماده 13- ورقه تعهد سهم باید مشتمل بر نکات ذیل باشد :
1- نام و موضوع و مرکز اصلی و مدت شرکت
2- سرمایه شرکت
3- شماره و تاریخ اجازه انتشار اعلامیه پذیره نویسی و مرجع صدور آن
4- تعداد سهامی که مورد تعهد واقع می شود و مبلغ اسمی آن و همچنین مبلغی که از آن بابت نقداَ در موقع پذیره نویسی باید پرداخت شود.
5-نام بانک و شماره حسابی که مبلغ لازم توسط پذیره نویسان باید به آن حساب پرداخت شود.
6- هویت و نشانی کامل پذیره نویس
7- قید اینکه پذیره نویس متعهد است مبلغ پرداخت نشده سهام مورد تعهد را طبق مقررات اساسنامه شرکت پرداخت نماید.
- توضیح
رعایت مواد مندرج در ماده 13 برای حفظ حقوق سهامدار در ورقه سهم که از شرایط شکلی می باشد الزامی است .
ماده 14- ورقه تعهد سهم در دو نسخه تنظیم و با قید تاریخ به امضاء پذیره نویس یا قائم مقام قانونی او رسیده نسخه اول نزد بانک نگهداری و نسخه دوم با قید رسید وجه و مهر و امضاء بانک به پذیره نویس تسلیم می شود.
تبصره – در صورتی که ورقه تعهد سهم را شخصی برای دیگری امضاء کند هویت و نشانی کامل و سمت امضاء کننده قید و مدرک سمت او اخذ و ضمیمه خواهد شد.
ماده 15- امضاء ورقه تعهد سهم ، به خودی خود مستلزم قبول اساسنامه شرکت و تصمیمات مجامع عمومی صاحبان سهام می باشد .
ماده 16- پس از گذشتن مهلتی که برای پذیره نویسی معین شده است و یا در صورتی که مدت ، تمدید شده باشد بعد از انقضای مدت تمدید شده ، موسسین حداکثر تا یک ماه به تعهدات پذیره نویسان رسیدگی و پس از احراز اینکه تمام سرمایه شرکت صحیحاَ تعهد گردیده و اقلاَ سی و پنج درصد آن پرداخت شده تعداد سهام هر یک از تعهد کنندگان را تعیین و اعلام و مجمع عمومی موسس را دعوت خواهند نمود.
- توضیح
در شرکت های سهامی عام حداقل آورده های نقدی اعم از موسس یا پذیره نویس باید 35% کل سرمایه باشد و پس از انقضای مهلت پذیره نویسی، موسسین مکلفند تعداد سهام هر یک از سهامداران را تعیین و اعلام نمایند. چنانچه مبلغ سرمایه پذیره نویسی شده کمتر از سرمایه اعلام شده باشد و یا تجدید اعلامیه پذیره نویسی سرمایه تکمیل نگردد در آن صورت شرکت تاسیس نشده اعلام و پذیره نویسان طبق ماده 19 ( ل. ا. ق. ت ) مبلغ پرداختی خود را از بانک دریافت می نمایند اما اگر میزان سرمایه بیش از سرمایه اعلام شده بوسیله پذیره نویسان به حساب بانک واریز گردد در این صورت موسسین مبلغ اضافی را به نسبت سهام هر یک از پذیره نویسان به آنان مسترد می دارند . ( این عمل را در حقوق فرانسه تعدیل سهام می نامند.)
ماده 17- ( اصلاحی 22 / 11/ 1353 ) مجمع عمومی موسس با رعایت مقررات این قانون تشکیل می شود و پس از رسیدگی و احراز پذیره نویسی کلیه سهام شرکت و تادیه مبالغ لازم و شور درباره اساسنامه شرکت و تصویب آن اولین مدیران و بازرس یا بازرسان شرکت را انتخاب می کند. مدیران و بازرسان شرکت باید کتباَ قبول سمت نمایند قبول سمت به خودی خود دلیل بر این است که مدیر و بازرس با علم به تکالیف و مسئولیت های سمت خود عهده دار آن گردیده اند از این تاریخ شرکت تشکیل شده محسوب می شود.
تبصره – ( اصلاحی 22 / 11/ 1353 ) هر گونه دعوت و اطلاعیه برای صاحبان سهام تا تشکیل مجمع عمومی سالانه باید در دو روزنامه کثیرالانتشار منتشر شود یکی از این دو روزنامه به وسیله مجمع عمومی موسس و روزنامه دیگر از طرف وزارت ارشاد اسلامی تعیین می شود.
ماده 18- اساسنامه ای که به تصویب مجمع عمومی موسس رسیده به ضمیمه صورت جلسه مجمع و اعلامیه قبولی مدیران و بازرسان جهت ثبت شرکت به مرجع ثبت شرکت ها تسلیم خواهد شد.
ماده 19- در صورتی که شرکت تا شش ماه از تاریخ تسلیم اظهارنامه مذکور در ماده 6 این قانون به ثبت نرسیده باشد به درخواست هر یک از موسسین یا پذیره نویسان مرجع ثبت شرکت ها که اظهارنامه به آن تسلیم شده است گواهی نامه ای حاکی از عدم ثبت شرکت صادر و به بانکی که تعهد سهام و تادیه وجوه در آن به عمل آمده است ارسال می دارد تا موسسین و پذیره نویسان به بانک مراجعه و تعهد نامه و وجوه پرداختی خود را مسترد دارند. در این صورت هر گونه هزینه ای که برای تاسیس شرکت پرداخت یا تعهد شده باشد به عهده موسسین خواهد بود.
- توضیح
در این ماده قانون گذار از پذیره نویسان حمایت کرده است که اگر شرکت تا شش ماه از تاریخ تسلیم اظهارنامه تشکیل نشد هر پذیره نویس می تواند به اداره ثبت شرکت ها مراجعه نموده و گواهی عدم ثبت شرکت را دریافت کند سپس از بانک مربوط مبلغ پرداختی خود را مسترد می دارد. ضمناَ کلیه هزینه های مربوط به شرکت در شرف تاسیس به عهده موسسین می باشد.
ماده 20 – برای تاسیس و ثبت شرکت های سهامی خاص فقط تسلیم اظهارنامه به ضمیمه مدارک ذیل به مرجع ثبت شرکت ها کافی خواهد بود :
1-اساسنامه شرکت که باید به امضاء کلیه سهامداران رسیده باشد.
2- اظهارنامه مشعر بر تعهد کلیه سهام و گواهی نامه بانکی حاکی از تادیه قسمت نقدی آن که نباید کمتر از سی و پنج درصد کل سهام باشد. هر گاه تمام یا قسمتی از سرمایه به صورت غیر نقد باشد باید تمام آن تادیه گردیده و صورت تقویم آن به تفکیک در اظهارنامه منعکس شده باشد و در صورت تقویم آن به تفکیک در اظهارنامه منعکس شده باشد و در صورتی که سهام ممتازه وجود داشته باشد باید شرح امتیازات و موجبات آن در اظهارنامه منعکس شده باشد.
3- انتخاب اولین مدیران و بازرس یا بازرسان شرکت که باید در صورت جلسه ای قید و به امضای کلیه سهامداران رسیده باشد.
4- قبول سمت مدیریت و بازرسی با رعایت قسمت اخیر ماده 17
5- ذکر نام روزنامه کثیرالانتشاری که هر گونه آگهی راجع به شرکت تا تشکیل اولین مجمع عمومی عادی در آن منتشر خواهد شد.
تبصره – سایر قیود و شرایطی که در این قانون برای تشکیل و ثبت شرکت های سهامی عام مقرر است در مورد شرکت های سهامی خاص ، لازم الرعایه نخواهد بود.
- توضیح
برای تاسیس شرکت سهامی خاص اگر کلیه پذیره نویسان در مجمع عمومی موسس حضور داشته باشند طبق تبصره ماده 97 ( ل. ا. ق. ت ) نیاز به نشر دعوت نامه مجمع مزبور ندارد. ضمناَ در شرکت سهامی خاص بر خلاف شرکت سهامی عام کلیه آورده می تواند به صورت غیر نقدی هم باشد.
ماده 21- شرکت های سهامی خاص نمی توانند سهام خود را برای پذیره نویسی یا فروش در بورس اوراق بهادار یا توسط بانک ها عرضه نمایند و یا به انتشار آگهی و اطلاعیه و یا هر نوع اقدام تبلیغاتی برای فروش سهام خود مبادرت کنند مگر اینکه از مقررات مربوط به شرکت های سهامی عام به نحوی که در این قانون مذکور است تبعیت نمایند.
- توضیح
یکی از وجوه افتراق شرکت سهامی خاص با عام ممنوعیت عرضه سهام به مردم از طریق نشر آگهی در روزنامه و یا فروش آن در بورس اوراق بهادار یا توسط بانک ها می باشد.
ماده 22- استفاده از وجوه تادیه شده به نام شرکت های سهامی در شرف تاسیس ممکن نیست مگر پس از به ثبت رسیدن شرکت و یا در مورد مذکور در ماده 19
- توضیح
این ماده از پذیره نویسان در مقابل سوء استفاده مدیران با برداشت مبالغ واریز شده در حساب بانکی شرکت حمایت کرده است که موسسین نمی توانند از وجوه مذکور تا به ثبت رسیدن شرکت برداشت و استفاده نمایند.
ماده 23- موسسین شرکت نسبت به کلیه اعمال و اقداماتی که به منظور تاسیس و به ثبت رسانیدن شرکت انجام می دهند مسئولیت تضامنی دارند.
- توضیح
موسسین شرکت در مقابل اشخاص ذی نفع اعم از پذیره نویس و طلبکار مسئولیت تضامنی دارند به این ترتیب اشخاص زیان دیده فقط می توانند علیه موسسین اقامه دعوی نمایند.
در مطلب پیشین ، تا حدودی راجع به الزامات قانونی تاسیس و ثبت شرکت های سهامی پرداختیم . در این نوشتار ، ثبت شرکت به ادامه ی این مبحث می پردازیم.
- توضیح
کارشناس اداره ثبت شرکت ها مدارک تقدیمی متقاضی را با کلیه ضمائم بررسی و در صورت کامل بودن ، اجازه انتشار اعلامیه مذکور را صادر می نماید .
ماده 11- اعلامیه پذیره نویسی باید توسط موسسین در جراید آگهی گردیده و نیز در بانکی که تعهد سهام نزد آن صورت می گیرد در معرض دید علاقه مندان قرار داده شود.
ماده 12- ظرف مهلتی که در اعلامیه پذیره نویسی معین شده است علاقه مندان به بانک مراجعه و ورقه تعهد سهام را امضاء و مبلغی را که نقداَ باید پرداخت شود تادیه و رسید دریافت خواهند کرد.
ماده 13- ورقه تعهد سهم باید مشتمل بر نکات ذیل باشد :
1- نام و موضوع و مرکز اصلی و مدت شرکت
2- سرمایه شرکت
3- شماره و تاریخ اجازه انتشار اعلامیه پذیره نویسی و مرجع صدور آن
4- تعداد سهامی که مورد تعهد واقع می شود و مبلغ اسمی آن و همچنین مبلغی که از آن بابت نقداَ در موقع پذیره نویسی باید پرداخت شود.
5-نام بانک و شماره حسابی که مبلغ لازم توسط پذیره نویسان باید به آن حساب پرداخت شود.
6- هویت و نشانی کامل پذیره نویس
7- قید اینکه پذیره نویس متعهد است مبلغ پرداخت نشده سهام مورد تعهد را طبق مقررات اساسنامه شرکت پرداخت نماید.
- توضیح
رعایت مواد مندرج در ماده 13 برای حفظ حقوق سهامدار در ورقه سهم که از شرایط شکلی می باشد الزامی است .
ماده 14- ورقه تعهد سهم در دو نسخه تنظیم و با قید تاریخ به امضاء پذیره نویس یا قائم مقام قانونی او رسیده نسخه اول نزد بانک نگهداری و نسخه دوم با قید رسید وجه و مهر و امضاء بانک به پذیره نویس تسلیم می شود.
تبصره – در صورتی که ورقه تعهد سهم را شخصی برای دیگری امضاء کند هویت و نشانی کامل و سمت امضاء کننده قید و مدرک سمت او اخذ و ضمیمه خواهد شد.
ماده 15- امضاء ورقه تعهد سهم ، به خودی خود مستلزم قبول اساسنامه شرکت و تصمیمات مجامع عمومی صاحبان سهام می باشد .
ماده 16- پس از گذشتن مهلتی که برای پذیره نویسی معین شده است و یا در صورتی که مدت ، تمدید شده باشد بعد از انقضای مدت تمدید شده ، موسسین حداکثر تا یک ماه به تعهدات پذیره نویسان رسیدگی و پس از احراز اینکه تمام سرمایه شرکت صحیحاَ تعهد گردیده و اقلاَ سی و پنج درصد آن پرداخت شده تعداد سهام هر یک از تعهد کنندگان را تعیین و اعلام و مجمع عمومی موسس را دعوت خواهند نمود.
- توضیح
در شرکت های سهامی عام حداقل آورده های نقدی اعم از موسس یا پذیره نویس باید 35% کل سرمایه باشد و پس از انقضای مهلت پذیره نویسی، موسسین مکلفند تعداد سهام هر یک از سهامداران را تعیین و اعلام نمایند. چنانچه مبلغ سرمایه پذیره نویسی شده کمتر از سرمایه اعلام شده باشد و یا تجدید اعلامیه پذیره نویسی سرمایه تکمیل نگردد در آن صورت شرکت تاسیس نشده اعلام و پذیره نویسان طبق ماده 19 ( ل. ا. ق. ت ) مبلغ پرداختی خود را از بانک دریافت می نمایند اما اگر میزان سرمایه بیش از سرمایه اعلام شده بوسیله پذیره نویسان به حساب بانک واریز گردد در این صورت موسسین مبلغ اضافی را به نسبت سهام هر یک از پذیره نویسان به آنان مسترد می دارند . ( این عمل را در حقوق فرانسه تعدیل سهام می نامند.)
ماده 17- ( اصلاحی 22 / 11/ 1353 ) مجمع عمومی موسس با رعایت مقررات این قانون تشکیل می شود و پس از رسیدگی و احراز پذیره نویسی کلیه سهام شرکت و تادیه مبالغ لازم و شور درباره اساسنامه شرکت و تصویب آن اولین مدیران و بازرس یا بازرسان شرکت را انتخاب می کند. مدیران و بازرسان شرکت باید کتباَ قبول سمت نمایند قبول سمت به خودی خود دلیل بر این است که مدیر و بازرس با علم به تکالیف و مسئولیت های سمت خود عهده دار آن گردیده اند از این تاریخ شرکت تشکیل شده محسوب می شود.
تبصره – ( اصلاحی 22 / 11/ 1353 ) هر گونه دعوت و اطلاعیه برای صاحبان سهام تا تشکیل مجمع عمومی سالانه باید در دو روزنامه کثیرالانتشار منتشر شود یکی از این دو روزنامه به وسیله مجمع عمومی موسس و روزنامه دیگر از طرف وزارت ارشاد اسلامی تعیین می شود.
ماده 18- اساسنامه ای که به تصویب مجمع عمومی موسس رسیده به ضمیمه صورت جلسه مجمع و اعلامیه قبولی مدیران و بازرسان جهت ثبت شرکت به مرجع ثبت شرکت ها تسلیم خواهد شد.
ماده 19- در صورتی که شرکت تا شش ماه از تاریخ تسلیم اظهارنامه مذکور در ماده 6 این قانون به ثبت نرسیده باشد به درخواست هر یک از موسسین یا پذیره نویسان مرجع ثبت شرکت ها که اظهارنامه به آن تسلیم شده است گواهی نامه ای حاکی از عدم ثبت شرکت صادر و به بانکی که تعهد سهام و تادیه وجوه در آن به عمل آمده است ارسال می دارد تا موسسین و پذیره نویسان به بانک مراجعه و تعهد نامه و وجوه پرداختی خود را مسترد دارند. در این صورت هر گونه هزینه ای که برای تاسیس شرکت پرداخت یا تعهد شده باشد به عهده موسسین خواهد بود.
- توضیح
در این ماده قانون گذار از پذیره نویسان حمایت کرده است که اگر شرکت تا شش ماه از تاریخ تسلیم اظهارنامه تشکیل نشد هر پذیره نویس می تواند به اداره ثبت شرکت ها مراجعه نموده و گواهی عدم ثبت شرکت را دریافت کند سپس از بانک مربوط مبلغ پرداختی خود را مسترد می دارد. ضمناَ کلیه هزینه های مربوط به شرکت در شرف تاسیس به عهده موسسین می باشد.
ماده 20 – برای تاسیس و ثبت شرکت های سهامی خاص فقط تسلیم اظهارنامه به ضمیمه مدارک ذیل به مرجع ثبت شرکت ها کافی خواهد بود :
1-اساسنامه شرکت که باید به امضاء کلیه سهامداران رسیده باشد.
2- اظهارنامه مشعر بر تعهد کلیه سهام و گواهی نامه بانکی حاکی از تادیه قسمت نقدی آن که نباید کمتر از سی و پنج درصد کل سهام باشد. هر گاه تمام یا قسمتی از سرمایه به صورت غیر نقد باشد باید تمام آن تادیه گردیده و صورت تقویم آن به تفکیک در اظهارنامه منعکس شده باشد و در صورت تقویم آن به تفکیک در اظهارنامه منعکس شده باشد و در صورتی که سهام ممتازه وجود داشته باشد باید شرح امتیازات و موجبات آن در اظهارنامه منعکس شده باشد.
3- انتخاب اولین مدیران و بازرس یا بازرسان شرکت که باید در صورت جلسه ای قید و به امضای کلیه سهامداران رسیده باشد.
4- قبول سمت مدیریت و بازرسی با رعایت قسمت اخیر ماده 17
5- ذکر نام روزنامه کثیرالانتشاری که هر گونه آگهی راجع به شرکت تا تشکیل اولین مجمع عمومی عادی در آن منتشر خواهد شد.
تبصره – سایر قیود و شرایطی که در این قانون برای تشکیل و ثبت شرکت های سهامی عام مقرر است در مورد شرکت های سهامی خاص ، لازم الرعایه نخواهد بود.
- توضیح
برای تاسیس شرکت سهامی خاص اگر کلیه پذیره نویسان در مجمع عمومی موسس حضور داشته باشند طبق تبصره ماده 97 ( ل. ا. ق. ت ) نیاز به نشر دعوت نامه مجمع مزبور ندارد. ضمناَ در شرکت سهامی خاص بر خلاف شرکت سهامی عام کلیه آورده می تواند به صورت غیر نقدی هم باشد.
ماده 21- شرکت های سهامی خاص نمی توانند سهام خود را برای پذیره نویسی یا فروش در بورس اوراق بهادار یا توسط بانک ها عرضه نمایند و یا به انتشار آگهی و اطلاعیه و یا هر نوع اقدام تبلیغاتی برای فروش سهام خود مبادرت کنند مگر اینکه از مقررات مربوط به شرکت های سهامی عام به نحوی که در این قانون مذکور است تبعیت نمایند.
- توضیح
یکی از وجوه افتراق شرکت سهامی خاص با عام ممنوعیت عرضه سهام به مردم از طریق نشر آگهی در روزنامه و یا فروش آن در بورس اوراق بهادار یا توسط بانک ها می باشد.
ماده 22- استفاده از وجوه تادیه شده به نام شرکت های سهامی در شرف تاسیس ممکن نیست مگر پس از به ثبت رسیدن شرکت و یا در مورد مذکور در ماده 19
- توضیح
این ماده از پذیره نویسان در مقابل سوء استفاده مدیران با برداشت مبالغ واریز شده در حساب بانکی شرکت حمایت کرده است که موسسین نمی توانند از وجوه مذکور تا به ثبت رسیدن شرکت برداشت و استفاده نمایند.
ماده 23- موسسین شرکت نسبت به کلیه اعمال و اقداماتی که به منظور تاسیس و به ثبت رسانیدن شرکت انجام می دهند مسئولیت تضامنی دارند.
- توضیح
موسسین شرکت در مقابل اشخاص ذی نفع اعم از پذیره نویس و طلبکار مسئولیت تضامنی دارند به این ترتیب اشخاص زیان دیده فقط می توانند علیه موسسین اقامه دعوی نمایند.
تسلیم سرمایه شرکت تجاری باید به چه کسی صورت پذیرد ؟